BARBAARSAME 2aad

waa qaybtii labaad ee barnaamijkeenni barbaarinta carruurta ee la magacbaxay "Barbaarsame".

Quruxuda bulshadu wax ay ku xidhantahay hadba sida ay u dhaqanto. Qofka wax qurxiya sida uu dadka ula dhaqmo ogow si kasta oo aad u qurux badan tahay haddii aanad aqoonin sida loola dhaqmo dadka ama aanad lahayn habdhaqan wanaagasan  waxba kama jiraan quruxda muuqaalkaaga.

Haddaba habdhaqanka wanaagsan sidee ayuu ku bilaabmaa goorma ayuuse bilaabmaa, sidee ayaa loo samaysan karaa ama uu qofku u yeelan karaa habdhaqan wanaagsan? Si aynu u helno  bulsho habdhaqankeeda wax ka bedesha oo meel marta, Waxa aannu halkan idiinku soo gudbin doonnaa casharo taxane ah kuwaas oo aan bulshada ku baaraarujinayno.

Barbaarinta ilmahagu waxa ay ka bilaabanta abarbaarinta naftaad waayo waxa aanad adigu samaynayn kuma barbaarin kartid in uu ilmaahaagu sameeyo amase uu ku dhaqmo.

Halkan hoos wax aynu ku eeg doon  qodob aad u muhiim ah habdhaqanka bulshada ayna tahay in qoys kasta laga hirgaliyo si loo helo bulsho habdhaqan wanaagsan.

5.     Aamusnaanta/ Hoos U Hadalka İyo İs Dhagaysiga.

    Aamusnantu waxa aad u  muhiim ah waan wax la barto oo ay tahay in lagu dhaqmo. Hooyo marka uu ilmaahaagu yar yahay ee aad u heesayso ama aad seexinayso ha ugu heesin cod dheer, taas wax ay keeni kartaa in uu ilmahaagu la qabsada qaylada oo xitaa marka aad cod hoose ugu heesto  bilaabo in uu ooyo oohintaas oo muujinaysa cabasho in aan marnaba raali ka ahayn codkaa  hoose. İsku day inad markasta kula xidhiidho ilmahaaga cod hoose, wax kasta oo aad u sheegayso waxa  aad ugu sheegtaa si hoose. Waxa kasta oo wanaagsan wax ay ka bilaabmaan qoyska. Qaabka uu qoysku u dhaqmo ayuunbay qaranku u dhaqmaa.

İn aynnu ubadakeenna ku barbaarin hoos u hadalku waxa ay caawinaysaa habdhaqanka bulshadeenna. Waxa ay innaga dhigaysa bulsho is dhegaysta oo is dhugata.

Alle waxa uu ina siiyey hal Af ıyo laba dhagood,taasoo macanaheedu yahay in aynnu  wax badan dhagaysano hadalkan yaraysano. Qur’aanka alle in badan ayuu ku xusay dhagaysiga maadaama oo ay sidaa tahay waa in ubadkeenna  ku barbaarinaa dhagaysiga.

Ku barbaari ilamahaaga in uu wax dhagaysto, bar marka qof hadalyo inaanu ka dhex galin.Si aad kor ugu qaado qaabka dhagaysiga ilmahaaga u sameeye xilli aad uga sheekayso sheekooyin una sheeg in marka ay sheekadu dhammaato uu weydiimo kaa weydiiyo  ama uu sheekadii dib ugu soo celiyo. Haddii ilmuhu aad u yar yahay isku day inaad u gaagaabiso sheekooyinka aad uga sheekaynayso deetan waxa aad waydiisaa  su’aalo fudud.Tani waxa ay kobcinaysaa garaadka ama garashada ilmaahaaga  sidoo kalan wax ay ka caawinaysaa in uu barto qaabka dhagaysiga, hana hilmaamin inaad u sheegto in ay gaadhay markisii/markeedii, haddii aad aad dhawr carruur ah leedahay mid kasta wakhti u samee kuna dhiiri gali in uu dhagaysto inta ka kale hadalayo deetan marka u damaysa dood u furo una sheeg in ay dhammaantood cod hoose ku hadlaan.

6.      Nadaafadda Gaar Ah İyo Ta Guud(  Personal And Public Hygein).

Nadaafaddu waa muhiim ah, gaar ahaan marka aynnu ka hadlayno umad islaama oo meeqaam sare gaadhsiisay nadaafadda. Islaamku nadaafadda waxa uu ka yeelay qayb iimaanka ka mid ah, maalintiina shan  jeer  uu qofka faray in uu waysaysto oo oogadiisa nadiifiyo. Haaddaba si aynu u helno bulsho nadiif ah waa in aynnu ubadkeenna ku barbaarin nadaafadda iyo sida la isku nadiifiyo. Ku barbaari ilmaahaga inaad  waxba siin isaga oo aan faraha soo maydhan/dhaqan.Ha hilmaamin ahamiyada faraxalka.

U sheeg  markasta oo musqusha/suuliga la isticmaalo in farha la maydho amase la dhaqdo. İlmahaagu marka uu yar yahay ku barbaari

inaad jidhka u maydho maalin walba amase habeen walba oo waliba marka aad u maydhayso ha ka ilaawin inaad u sharaxada sidaad u ugu maydhayso tusaale ahaan adiga oo leh biyaha waxa aynu ka bilaabaynaa halkan iyo halkaa qaab fududna ugu sharaxay, maalinta xigta isaga waydii in uu kuu sheeg qaabkii aad ku bilaabi lahayd maydhashada hana ilaawin inaanad codkaaga kor uga qaadin intii loo baahnaa in ka badan.  

Bar ilmaha sidii u laalaabi lahaa gogoshiisa ama u  giijin lahaa sariirtiisa ka hor inta aan ka kicin ee aanu meel kale u kicitimin. Hana ilaawin fool dhaqashada iyo cadaygu in ay yihiin waxa ugu horeeya ee maalinta lagu bilaabo.   Ha ilaawin ilmaagu marka saddex sanno ka waynaad inaad ka codsato in uu kaa caawiyo nadiifinta guriga sida qaadida shaydii uu ku ciyaarayey. Barista amase ku barbaarinta in uu shay kasta meeshii loogu talo galay marka loo baahadan uu kasoo qaadi kara. Tani  waxa ay fududanaysaa in hadhow marka uu weynaado aanu noqon qof is dhexyaalka jecel ee uu noqod qof habaysan.

U sheeg in aanu wax yaabaha ka hadhay cuntada uu cunay aanu ku tuurin dariiqa ama meel guriga dhexdiisa ah oo aan ku haboonayn, u sheeg in uu geeyo meesha xashiisha ama qashinka lagu rido.

Marka aad suuqa u kaxayso tus oo ha ku arko adiga oo dariiqa qashinka ama wixii kale ee dhib ah ka weecinayaa. İska ilaali inaaad baaldi wayn amase jamcad weyn aad biyo kusoo shubto deetan qof walbaa uu halkaa ku farxasho waayo  gacmaha carruurta waxa saaran wasakho kala duwan haddiba biyihii aad farhaag ku maydhay deetan aad ka soo dhex saarta waskhadii iyo jeermiskii halkee ayuu ku hadhay?

Teeda kale arrintani waxa ay ilmaha ka dhigaysaa mid caajis ah oo mar walba sug in loo keeno farxal. Markaa hooyo ha u ogolanin inaad jamacad/baaldi farxal ku soo shubto oo aad soo diyaariso si dadka oo dhammi halkan  farhooda ugu dhaqaan. Ku barbaari nadaafadda goobaha waxbarshada. U sheeg in uu ilaaliyo nadaafadda dugsigiisa iyo fasalkiisab waayo marka laga yimaado guriga carruuurtu halka ugu badan ee ay wakhtiga ku qaatan waa dugsiga. Ha ilaawin  ku barbaarinta nadaafadda dugsigu iyo fasalkuba ay tahay hawl adiga kuu taala ka hor macallinka. Dabcan  macallinkana waa laga rabaa laakiin marka hore  ku soo barbaari ta macallinkuna sii adkayn iyo ku celis ayey u noqon doontaa.

7.      Raaligalinta;

Raaligalintu waa arrin aad ugu muhiim ah bulshada inta ku dhaqantaana ay aad  yar tahay.Raali- galintu waxa ay kaa caawinaysaa in marka uu ilmahu qaldamo  uu raaligalin bixin karo,raaligaliyana haddab  cidii kuu ku qaldamay. Ku barbaari ilmaha raaligalinta ha na hilmaamin inaad ugu sheegin qaab amar ah ee aad u barto qaab ficil ah amase fal galin ah, ha ku arko adiga qof raali galinay amase iga raali ahow ku leh xitaa haddii anay ahay wax muhiim ah laakiin ilmaha uun u noqota tusaale fiican ama fal taban.

8.      Cafiska .

Cafisku waa waxa aad u muhiim ah meel fiicana kaga jira nolosha qoyska in ubadka lagu barbaariyaan waa arrin daruuri ah.İbnu aadamku qaldak waa u saaxib, hadh iyo habeenbana wax ay ku dhacayaan qaldaad kala duwan oo ay ka galaynaa naftood amase nafaha kale, qaladka uu qofku naftiisa ka galo Alle ayaa ka dhaafi karo ay tahayna in uu cafis ka dalbado ka u dadka ka  galanna  waa in uu bartaa sidii cafis uga dalban lahaa. Sidaas oo ay tahayna waxa muhiim ah cafisku in uu noqod wax bulshadu si maalinle ah u adeegsato kuna dhex baahsan. Haddab si aynu si fudud  arrintaas ugu fulinno waa in aynu guriga ka soo bilownaa oo ubadka ku soo barbaarinaa qiimaha uu cafisku leeyahay yo sida wax loo cafiyo labadaba.

İlamuhu marka uu qalad sameey ha ciqaabin laakiin’se u sheeg inaad cafisay xitaa haddi aad markii aad u cadhootay aad u sheegtay  inaad ciqaabti doonto. Ciqaabtu ama dilmadu ilmaha waxa ay ka dhigtaa mid dhago adag oo  gasariir iyo canaadnimo ku dhaqma. Bedelkeed isticmaal qabab yar yar oo  ilmahana waxba yeelayn( jidh ahaan iyo maskax ahaanba) adigan kaa dhigay waalid naxariis leh “sida u marka uu qalda galo u sheeg caaw in marka uu seexanayo aanad u akhrin doonin sheeko”.  Hooyo kastaaba iyada ayaa  taqaana waxyaabah uu ilmaheed aadka u jecel yahay ee ay u samayso si ay u farxad galiso,  sheeg in  maadamo oo uu qalad  galay in aanad u samayn doonin waxyaabihii uu jecelaa, deetan marka uu cafis ku waydiisto cafi oo uu sheeg inaad cafisay. Haddii aad hooyo haysto carruur dhawr wax hubaal ah in markasta ay iska hor imanayaan oo ay xurgufi dhex marayso haddii’se aad barto carruurtada cafiska, raali-galinta iyo qaabka loogu dhaqmo wax aad  meesha ka saart kartaa in carruurto ay noqodaan qaar isku cadhooda amase aanu xidhiidhkoodu wangaasanayn.

 la soco qaybaha dambe.